عقل و نظم سیاسی در فلسفه سیاسی کانت

thesis
abstract

از بررسی آثار سیاسی کانت این نتیجه به دست می آید که خرد در همه وجوه تفکر کانتی، از جمله تفکر سیاسی، از محوریت برخوردار است. اندیشه ورزی کانت در حوزه سیاست ((خرد محور)) بوده و نظم سیاسی او بر بنیاد آن استوار می شود. بدین نحو، مطالعه سیاست از نظر کانت، در گام نخست، معطوف به خرد می شود. به عبارت دقیق تر، شناخت خرد کانتی بر شناخت نظم سیاسی او تقدم پیدا می کند. در تحلیل خرد از منظر کانت، این ایده حاصل می شود که خرد، به عنوان نقطه عزیمت، با مقوله ((امرمطلق)) به حوزه سیاست نظر می افکند؛ یعنی خرد در قالب متافیزیک اخلاق، و از طریق مقوله امر مطلق، تمهیدگر مبنا برای سیاست می شود. در نتیجه می توان گفت: ((امر مطلق)) بر اساس خردکانتی، برای نظم سیاسی او ((مبنا)) می شود. این مقوله در خرد کانتی، به مقولات دیگری چون ((انسان غایت فی نفسه))، آزادی، خصلت ذاتی خرد)) و ((استقلال و خود آیینی اراده)) می انجامد که آنها نیز همچون امر مطلق، هدایت کننده خرد در قلمرو سیاست اند. نظم سیاسی عقلانی کانت در پرتو این مقولات شکل می گیرد و عقلانی بودن سرشت آن است. این نظام سیاسی عقلانی بر عقلانی کردن قدرت بر پایه آزادی و حقوق اساسی انسان استوار است. نظم سیاسی عقلانی کانت که مبتنی بر محدود کردن قدرت بر این دو پایه است، یک نظم دمکراتیک است؛ زیرا دموکراسی، حداقل از کی منظر، محدودیت قدرت به منظور حفظ آزادی و رعایت حقوق اساسی انسانی است. بدین ترتیب، کانت با ضابطه مند کردن خرد مدرن با واسطه امر مطلق، نظم سیاسی عقلانی را تنها در شکل دموکراتیک آن محصور کرد و نظریه ها و نظامهای سیاسی اقتدارگرا در ردیف نظامهای غیرعقلانی قرار داد. پس، اندیشه سیاسی کانت، این نتیجه را آشکار می کند که خرد (مدرن کانتی) به نظم دموکراتیک حکم می کند.

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

مقایسه فلسفه سیاسی و فقه سیاسی

زندگی سیاسی در جامعه دینی هم نیازمند داشتن بنیان‌های عقلی و دینی و هم نیازمند احکام و جزئیاتی است که رفتارهای سیاسی را در درون یک نظم سیاسی قاعده‌مند می‌کند. نیازمندی اوّلی را فلسفه سیاسی و نیازمندی دوم را فقه سیاسی پوشش می‌دهد. فلسفه سیاسیِ تولید شده در فرهنگ اسلامی، عهده‌دار هویت، دوام و بقا و رشد و تعالی زندگی سیاسی می‌باشد و فقه سیاسی نقش مؤثری در سامان‌دهی زندگی سیاسی و ابتنای آن بر عدالت دا...

full text

نسبت عقل و دین در فلسفه کانت

نسبت دین و عقل در فلسفه کانت از جمله موضوعاتی است که داوری سریع و قطعی در مورد آن دشوار است. در این مقاله سعی می شود با توجه به آثار مهم کانت و به ویژه با تأکید بر دین فقط در محدوده عقل موضع حقیقی و واقعی کانت در این مورد کشف و تشریح شود. با توجه به ایده آلیسم استعلایی و اصالت بخشی به خودآیینی عقل در فلسفه نقدی و نیز با دقت در استعاراتی که کانت در آثار خود به کار می برد، به این نتیجه متمایل می ...

full text

شاخص‌های اندیشه سیاسی امام خمینی (در سه قسم فلسفه سیاسی، فقه سیاسی و اخلاق سیاسی)

مقاله حاضر در پی تبیین و شاخص‌بندی اندیشه سیاسی امام راحل در سه قسم فلسفه سیاسی، فقه سیاسی و اخلاق سیاسی است. در پژوهش حاضر پاسخ حضرت امام به پرسش‌های اساسی پیرامون فلسفه سیاسی، فقه سیاسی و اخلاق سیاسی بر اساس الگوی تقسیم سه‌‌بُعدی اسلام و در چارچوب اندیشه امام مورد بررسی قرار گرفت و شاخص‌های هر قسم، تعیین و معرفی شده است. از یافته‌های پژوهش این است که مطابق تفکر منظومه‌ای امام، بین سه قسم مذکور...

full text

امر سیاسی و حقوق شهروندی در فلسفه سیاسی غرب

این مقاله بر آن است تا در بررسی تعاملات دو حوزه دینی و دنیوی در سه دوره فکری در تاریخ فلسفه سیاسی غرب، قبل از مسیح، دوره کلیسا و جدید نشان دهد جدایی دین از سیاست در اندیشه سیاسی غرب پدیده‌ای دولایه در حوزه سپهر و عرصه عمل است. به عبارت دیگر لایه درونی فلسفه به دنبال بازخوانی امور و تفکیک ذهنی امر سیاسی از امر غیرسیاسی است تا معیار روشنی جهت عاملین سیاسی تجویز کند؛ هرچند در عرصه عمل عاملین سیاسی...

full text

فلسفه سیاسی کانت ، اندیشه سیاسی بر زمینه فلسفه نظری و اخلاق

تبیین پیوند جوهری میان فلسفه نظری و اخلاق کانت از یکسو و اندیشه های سیاسی وی از سوی دیگر، موجب شد که در آغاز این رساله، طرحی از فلسفه نظری و فلسفه اخلاق کانت ارائه شود. سپس به ابعاد گوناگون اندیشه های سیاسی کانت در باب فلسفه تاریخ ، رابطه اخلاق و سیاست، روشنگری، آزادی، برابری و استقلال، بنیادهای فلسفی جامعه مدنی ، قانون اساسی ، نیروهای سه گانه ، دمکراسی نمایندگی و نظام جمهوری ، شورش ، نافرمانی ...

15 صفحه اول

فلسفه سیاسی صلح از دیدگاه هابز و کانت و ارتباط آن با عدالت کیفری بین المللی

مهم‌ترین هدف سازمان ملل متحد حفظ صلح و امنیت بین‌المللی است. اما هیچ یک از ارکان سازمان ملل مفهوم صلح را تعریف ننموده‌اند. افزودن عبارت امنیت بین‌المللی نیز کمکی به تعریف صلح نکرده است. این مقاله علاوه بر مطالعه مفهوم صلح به بررسی فلسفه سیاسی صلح از دیدگاه هایزوکانت می‌پردازد. هابز با نگاه بد بینانه خود، صلح را امری ساختگی دانست. دیدگاهی که منشأ رئالیسم سیاسی گردید و به سیاست عملی دامن زد. سیاس...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023